آزمايش اول :
موضوع آزمايش : Dry matter & water
نحوه انجام كار :
ابتدا وزن ظرف خالي را كه نمونه را در آن خشك مي كنيم اندازه گيري مي كنيم و سپس نمونه را به ميزان مورد نظر به آن مي افزاييم ، سپس در Oven مي گذاريم تا رطوبت خود را از دست بدهد . اگر دماي Oven 105 درجه سانتيگراد باشد نمونه 24 ساعت و اگر ( 70-60 ) درجه سانتيگراد باشد 72-48 ساعت در Oven باقي مي ماند . سپس ميزان ماده خشك و رطوبت را با فرمول زير محاسبه مي كنيم .
M1 = وزن ظرف – A = نمونه تر + وزن ظرف
M2 = وزن ظرف – B = نمونه خشك + وزن ظرف
%DM = m2/m1× 100 %wet = 100 - %DM
نمونه ما ماست مي باشد .
محاسبات آزمايش :
43.84+8.21=52.05-43.84=8.21( M1)
43.84+0.96=44.8-43.84=0.96 ( M2)
%DM = m2/m1× 100 0.96/8.21×100 = 11.6
%wet 100-11.6 = 88.6
آزمايش دوم :
موضوع آزمايش : تعيين پروتئين خام به روش كلدال Crude protoien ( CP )
نحوه انجام كار :
اين آزمايش داراي چهار مرحله مي باشد . هضم ، تقطير ، جمع آوري و تيتراسيون .
در مرحله هضم نمونه خوراكي را كه مي خواهيم پروتئين خام آن را اندازه بگيريم به ميزان 2-1 گرم وزن نموده در داخل بالن هضم مي ريزيم ، بعد 8-6 گرم كاتاليزور ( سولفات پتاسيم 10 گرم ، سولفات مس 5/0 گرم و سولفات آهن 1 گرم ) به آن اضافه كرده ، سپس7-6 عدد پرل شيشه اي داخل آن انداخته و به روي آنها 30-25 سي سي اسيد سولفوريك غليظ ( 98-95 درصد ) مي ريزيم . كل محصول را به مدت 5/1 ساعت حرارت مي دهيم . محصول به دست آمده سولفات آمونيوم مي باشد . در دو يا سه دقيقه اول بايد رنگ قهوه اي بشود و حجم داخل بشر بايستي 150 تا 180 سي سي باشد .
بعد به مرحله تقطير مي رسيم كه در اين مرحله محصول هضم ( سولفات آمونيوم ) را با 290-250 سي سي آب مقطر حل كرده و 3 الي 5 گرم Pumice داخل آن ريخته و به آن 80 الي 85 سي سي NaoH 60 درصد اضافه مي كنيم . محصولي كه در اين مرحله به دست مي آيد آمونياك مي باشد كه آبي مايل به بنفش مي باشد ( اين محصول اسيدي است ) .
بعد نوبت به مرحله جمع آوري مي رسد . در اين مرحله محصول تقطير ( آمونياك ) را با 50 سي سي محلول اسيد بوريك 5% حل كرده و به آن معرف متيل رد ( متيل رد ) 3 الي 4 قطره اضافه مي كنيم . محصولي كه در اين مرحله به دست مي آيد آمونيوم مي باشد كه به رنگ سبز روشن ديده مي شود . ( اين محصول بازي است ) .
بعد نوبت به مرحله تيتراسيون مي رسد ، كه در اين مرحله يون آمونيوم شناسايي مي شود . اين كار با اسيد سولفوريك 1/0 نورمال انجام مي شود .
براي درست كردن اسيد سولفوريك 1/0 نورمال از تيترازول استفاده مي شود كه آمپول مانند بوده و با مقدار مشخصي آب مقطر مخلوط شده و اسيد سولفوريك 1/0 نورمال به دست مي آيد .
و بعد با فرمول زير ميزان CP را محاسبه مي كنيم .
H2so4 × 0.0014
N% = × 100 CP = N × 6.25
گرم نمونه خوراك
|
Nitrogen |
Protein |
|
16% |
100% |
|
1 |
X=6.25% |
1.4 mgN 0.0014gr
N+ H2so4 ( NH4 )2SO4 + CO2 + H2O + S
( NH4 )2SO4 + NAOH NH3 + NA2SO4 + 2H2O
2NH3 + H3BO2 2NH4+ + 2H2BO2-
2NH4+ + H2SO4 + 2H2BO3- ( NH4 )2 SO4
محاسبات آزمايش :
ميزان H2SO4 كه ما مصرف كرديم براي تغيير رنگ به حالت آبي گلرنگ 2/56 سي سي بود .
اسيدي : آبي مايل به بنفش ، بازي : سبز روشن ، خنثي : آبي گلرنگ يا رنگ آب .
56.2× 0.0014
N% = × 100 = 7.868 CP = 7.868 × 6.25 = 49.175 نمونه 4
1
آزمايش سوم :
موضوع آزمايش : TVN ( ازت آزاد ) . ( Total valitle nitrogen )
نحوه انجام كار :
TVN max = 100mg/100gr In animal protein
TVN غذاي انسان 20mg/100gr مي باشد .
H
NH3 NH2 C COOH
R
Bacterial- porotoas .( N- NH3 )
اگر TVN از 20 الي 25 mg بالاتر رود مسموميت ايجاد ميكند ،كه اين درجه در اطفال 10 الي 15 به بالا مي باشد .
در غذاي طيور نيز براي طيور جوان 15 ميلي گرم به بالا و در طيور بالغ 25 ميلي گرم به بالا موجب مسموميت مي شود .
اين آزمايش را طبق آزمايش CP انجام مي دهيم با اين تفاوت كه در اين آزمايش مرحله هضم وجود ندارد و همچنين در مرحله تيتراسيون از 50 سي سي اسيد بوريك + 50 سي سي مايع حاصل كه در مجموع 100 سي سي مي شود استفاده مي كنيم .
ابتدا در بالن 5 تا 10 گرم Soenple ريخته ( نمونه ما پودر ماهي بود) بعد 2-1 گرم به آن Mgo اضافه مي كنيم سپس 5-3 گرم Pumice داخل آن مي ريزيم . و بعد به ترتيب 5-4 عدد Boiler ( گلوله شيشه اي ) و 4-3 قطره پارافين به آن مي افزاييم و در آخر هم 150-100 سي سي آب مقطر بر آنها مي افزاييم . ( ما 150 سي سي آب ريختيم ) . بعد در بشر جمع آوري كننده 50 سي سي اسيد بوريك و 4-3 قطره متيلن رد ريختيم و به آرامي شروع به حرارت دادن كرديم . پارافين را به اين خاطر افزوديم كه جوش به آرامي صورت گيرد چون پارافين باعث مي شود كه سطح تماس كمتر گردد . حجم بشر را بايستي تا 100 سي سي رسانيد و بعد مثل روش CP با افزودن اسيد سولفوريك يك دهم نورمال ( گروه ديگر از تيتريزون استفاده كرد ) تغيير رنگ را مشاهده و بعد هم اندازه گرفته و با انجام محاسبات TVN را محاسبه كنيم .
محاسبات آزمايش :
H2SO4 (cc)* 1.4
TVN= * 100
Sample ( gr )
3.1 × 1.4
TVN = × 100 = 86.8
5
آزمايش چهارم :
موضوع آزمايش : اندازه گيري چربي خام . ( Ether Extract ) ( EE ) .
نحوه انجام كار:
روش سوكسله : در اين روش تركيب خوراكي در مجاورت حلال كه اتر است حل مي شود و پس از اينكه آن را خالص كرديم مقدار وزنش را مشخص مي كنيم دستگاهي كه براي اين منظور استفاده مي شود بنام ست سوكسله است كه از يك قسمت استخراج كننده و يك قسمت مبرد يا سرد كننده تشكيل شده است .
روش كار بدين صورت مي باشد كه ابتدا بالن را وزن مي كنيم ، سپس 300 سي سي اتيل اتر داخل آن مي ريزيم . 4 گرم نمونه خوراكي را داخل كاغذ صافي مي پيچانيم بعد داخل كارتوش ( انگشتانه ) قرار مي دهيم و رويش مقداري پنبه مي گذاريم و در داخل قسمت اكستراكتور مي اندازيم و لوله جمع كننده را روي بالن و مبرد را روي لوله جمع كننده قرار مي دهيم و جريان آب را برقرار مي كنيم و بالن را روي شوف بالن قرار مي دهيم . اتر در 32 درجه سانتيگراد به جوش مي رسد بايد دماي زير آن ملايم باشد . وقتي جوشيد شوف بالن را خاموش مي كنيم و سپس بعد از مدتي روشن مي كنيم ، تا مدتي اين عمل را ادامه مي دهيم كه 5 بار عمل سيفون انجام گيرد . بعد بالن را جدا كرده و 20-10 دقيقه د داخل بن ماري قرار مي دهيم . سپس بالن را به مدت چند ساعت در Oven 80-70 درجه قرار مي دهيم و بعد آن را بيرون آورده و وزن مي كنيم و از روي فرمول , EE را به دست مي آوريم .
چند نكته :
بالن جمع آوري كننده بايد كاملا تميز باشد . وزن بالن خالي را حتما بايد داشته باشيم . اتر انتهاي آزمايش بايد شفاف شفاف باشد .
محاسبات آزمايش :
وزن اوليه بالن- وزن ثانويه بالن
EE% = × 100
گرم نمونه خوراك
183.91- 183.47
EE% = × 100 = 13.96
3.15
آزمايش پنجم و ششم :
موضوع آزمايش : روش اندازه گيري خاكستر .
نحوه انجام كار :
در اين روش نمونه را ابتدا وزن مي كنيم كه مي شود وزن ماده خوراكي بعد در روي شعله و زير هود ماده خوراكي را مي سوزانيم تا حدي كه كاملا سياه شده و ديگر دودي از آن خارج نشود . بعد از اينكه اين مرحله به اتمام رسيد در داخل يك بوته چيني گذاشته و در داخل كوره 450 درجه سانتيگراد به مدت 6-5 ساعت مي گذاريم . سپس با استفاده از فرمول زير ميزان خاكستر را محاسبه مي كنيم .
AIA = M1/M2
M1 = ميزان خاكستر M2 = ميزان ماده خوراكي
موضوع آزمايش : Weat ashing :
روش كار :
ابتدا 3 تا 5 گرم از ماده خوراكي را به داخل بشر ريخته و سپس به آن 40 سي سي اسيد كلريدريك 1 يا 2 يا 3 نورمال اضافه مي كنيم . بعد از انجام مراحل فوق محتويات بشر را به مدت 30 تا 45 دقيقه مي جوشانيم و بهتر است براي اينكه اكسيداسيون بهتر انجام گيرد 3-2 قطره اسيد نيتريك هم به آن اضافه كنيم .
نكته : كاغذ صافي هاي كه بكار مي بريم از نوع What man 40-44 مي باشند كه بدون خاكستر هستند .
پودر ماهي نبايد بيش از 2% AIA و ضايعات گشتارگاه هم نبايد بيش از 4% AIA داشته باشد .
بعد از مراحل فوق در Oven 135 درجه سانتيگراد به مدت 2 ساعت مي گذاريم .
نتايج آزمايش :
وزن بوته چيني 92/44
ماده خشك با بوته چيني 34/46
وزن كاغذ صافي 4/1
نمونه اي كه ما استفاده كرديم نمونه 4 بود به ميزان 5/2 گرم . ( نمونه آقاي يحيايي ) .
محاسبه :
AIA = 46.34-44.92-1.41/2.5× 100 = 0.4
آزمايش هفتم :
موضوع آزمايش : فيبر خام ( Crude Fiber ) ( CF ) .
روش انجام آزمايش :
ابتدا مقدار 2 الي 3 گرم ماده خوراكي آسياب شده ( معمولي يا چربي گرفته شده ) كه وزن ماده اوليه ما 02/2 بود را در داخل بشري به حجم 300 الي 400 سي سي مي ريزيم . به روي آن 200 سي سي اسيد سولفوريك 25/1 % اضافه مي كنيم كه به آن 25% نورمال گويند . براي تهيه آن 13 گرم اسيد سولفوريك را در 1000 سي سي آب مخلوط مي كنيم تا اسيد سولفوريك 25/1 ايجاد شود . محتويات بشر را مي جوشانيم به اين ترتيب كه بايستي دقت كنيم :
- كف نكند .
- سر ريز نشود .
- كاهش حجم نداشته باشد .
- به آرامي بجوشد .
اين روند را به مدت نيم ساعت ( 30 دقيقه ) ادامه مي دهيم . بايستي دقت كنيم كه ماده خوراكي به ديواره بشر نچسبد . اگر جوشيدن به صورت محكم صورت گيرد ديواره سلولي از بين مي رود . اگر در ضمن جوشيدن حجم مايع بخار شود و كم گردد بايستي كه به آن آب اضافه كنيم . بعد از اينكه عمل جوشيدن پايان يافت ، آن را خنك مي كنيم . سپس يك كاغذ صافي معمولي روي قيف بخنر گذاشته بعد محتويات بشر را روي آن بوخنر مي كنيم . بشر را خوب با آب شسته و دوباره در بوخنر مي شوريم . در يك پيست ، محلول هيدروكسيد سديم 25/1 نورمال مي ريزيم و بعد محتويات كاغذ صافي را با پيست حاوي محلول هيدروكسيد سديم را داخل بشر مي ريزيم ( حجم آن 250 سي سي باشد ) بشر را در روي هات پليت مي گذاريم و 10 دقيقه مي جوشانيم و بعد خنك مي كنيم ، بعد از كاغذ صافي هات من 41 ، 42 ، 43 استفاده مي كنيم . ابتدا بايستي كه وزنش كنيم ، بعد روي بوخنر و پمپ روشن بشر را مي شوريم . اگر نمونه چربي اش گرفته شده باشد استون نمي خواهد ، در موارد معمولي 10 سي سي استون روي آن ميريزيم تا مواد رنگي ، حتي گزانتوفيل هم خارج شود . به موادي كه حساس هستند 10 سي سي هم اتر اضافه مي كنند . كاغذ صافي را مانند روش AIA در بوته چيني مي گذاريم حتما بوته چيني را وزن مي كنيم . بعد به مدت دو ساعت در Oven 105 مي گذاريم تا خشك شود . در اين حالت چيزي كه باقي مانده CF و خاكستر است . بعد كه كاغذ صافي رو در آورديم روي شعله در زير هود دودگيري مي كنيم ( مي سوزانيم ) . بعد در كوره در دماي 450 درجه سانتيگراد به مدت 5 الي 6 ساعت مي گذاريم . سپس در آورده و وزن مي كنيم بعد از فرمول زير محاسبات را انجام مي دهيم .
CF + A =وزن ظرف – وزن كاغذ صافي – A = ( وزن بقاياي پشت كاغذ صافي + وزن كاغذ صافي + وزن ظرف )
ASH = وزن ظرف – B = ( وزن خاكستر + وزن ظرف )
CF + ASH – ASH = CF
CF
CF% = × 100
وزن نمونه
محاسبات آزمايش :
وزن ماده اوليه 02/2
وزن كاغذ صافي 36/1
وزن بوته چيني 88/77
وزنها بر حسب گرم مي باشند .
ضمنا در اين آزمايش به علت اينكه بوته هاي چيني پس از در آمدن از كوره قابل شناسايي نبودند جواب لازمه را نتوانستيم كه به دست آوريم .
اوره :
NH2
Urea C O
NH2
اوره 45 درصد حاوي نيتروژن است و آن را براي افزايش پروتئين ماده خوراكي استفاده مي كنند . پروتئين اوره 280 درصد محاسبه مي شود . ( CP = 45% ازت است ) . ما در تك معده ها نمي توانيم كه از اوره استفاده كنيم چون مسموم مي كند . آزمايش داراي دو قسمت مي باشد . ماده خوراكي داراي اوره مي باشد . اگر مي باشد مقدار آن چقدر است .
براي تشخيص از ماده خوراكي كه به شكل آسياب شده است استفاده مي شود و براي شناسايي از معرف اوره . پارا دي فنيل آمينو بنزآلدهيد به عنوان ماده شيميايي است كه 6/1 گرم وزن كرده و در داخل بالن ژوژه به حجم 100 سي سي مي ريزيم ، روي آن 30 سي سي اتانول ( الكل سفيد ) و بعد 10 سي سي اسيد كلريدريك غليظ مي ريزيم ، سپس در آن را ميبنديم و هم مي زنيم ، محلول شد حجمش را با اتانول به 100 مي رسانيم . براي استفاده از معرف به داخل شيشه منتقل مي كنيم تا دور از نور آفتاب باشد . اين معرف توانايي دارد تا اوره را تشخيص دهد . ذره اي از ماده را روي ميز مي گذاريم و 3-2 قطره از ماده را به آن اضافه مي كنيم اگر رنگ آن زرد شد داراي اوره مي باشد ولي اگر بي رنگ شد فاقد اوره است .
براي تشخيص اندازه اوره كافي است اوره را به آمونياك تبديل كنيم ، و بعد مانند روش TVN ازت را محاسبه كنيم . در اينجا ازت آزاد به آن روش نيست . اول بايد ميزان TVN را به صورت درصد ازت مشخص كنيم كه ناشي از فساد است .
مثلا درصد ازت شد 01/0% ، بعد 2 گرم از ماده خوراكي بر مي داريم . داخل يك بالن مي ريزيم روي آن 200 سي سي آب مقطر و 10 سي سي از محلول استاندارد آنزيم اوره آز اضافه مي كنيم . براي تهيه آنزيم اوره آز 1 گرم آنزيم در داخل 100 سي سي آب مقطر حل مي كنيم ولي چون در هر آزمايش محلول استاندارد اوره آز 10 سي سي استفاده مي شود پس 1/0 گرم در 10 سي سي آب مقطر كافي خواهد بود . هر سي سي از اين حاوي 1 گرم آنزيم است . به بالن كه 2 گرم بود 200 سي سي اضافه مي كنيم ، بالن يك ساعت در دماي اتاق مي ماند و با پارافين در بالن را مي بنديم و يك ساعت مي ماند اگر عجله داشتيم در انكوباتور 40 درجه به مدت 20 دقيقه . بعد از اين مدت تمامي موادي را كه در TVN اضافه مي كرديم، اضافه مي كنيم . سنگ جوش ، پرل شيشه اي ، پارافين ، اكسيد منيزيم ، كلريد منيزيم ، و بعد مي جوشانيم ، عين TVN . 50 سي سي اسيد بوريك ، 5 سي سي ديگر هم اضافه مي كنيم درصد ازت را مشخص مي كنيم . ( از TVN منها مي كنيم ) .
پس ازت حاصل تقسيم بر 45 ضربدر 100